Trong thế giới đa dạng của vật liệu dệt, elastane nổi lên như một ngôi sao sáng với khả năng co giãn vượt trội và độ bền cao. Được biết đến rộng rãi với tên gọi spandex hoặc lycra, elastane đã cách mạng hóa ngành công nghiệp dệt may, mang lại cho chúng ta những trang phục vừa vặn, thoải mái và có thể theo sát mọi chuyển động. Vậy elastane là gì và nó được tạo ra như thế nào?
Elastane là một loại polyme nhân tạo thuộc họ polyurethane, được phát triển lần đầu tiên vào những năm 1950. Cấu trúc phân tử độc đáo của elastane cho phép nó co giãn lên đến 600% chiều dài ban đầu và vẫn quay trở lại hình dạng ban đầu sau khi dỡ bỏ lực tác động. Điều này khiến elastane trở thành vật liệu lý tưởng cho việc sản xuất quần áo thể thao, đồ bơi, nội y và các loại trang phục khác đòi hỏi sự thoải mái và khả năng di chuyển linh hoạt.
Tính chất nổi bật của Elastane:
-
Độ co giãn cao: Elastane có thể co giãn lên đến 600% chiều dài ban đầu và vẫn giữ được hình dạng ban đầu sau khi dỡ bỏ lực tác động.
-
Độ bền cao: Elastane có khả năng chịu mài mòn và rách tốt, giúp sản phẩm có tuổi thọ cao hơn.
-
Khả năng phục hồi hình dạng: Elastane có thể quay trở lại hình dạng ban đầu sau khi bị kéo giãn, đảm bảo quần áo luôn vừa vặn và thoải mái.
-
Dễ dàng pha trộn với các loại sợi khác: Elastane có thể được kết hợp với cotton, polyester, nylon và các loại sợi tự nhiên khác để tạo ra những loại vải có tính chất đa dạng.
Ứng dụng của Elastane trong ngành công nghiệp dệt may:
Elastane được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất nhiều loại trang phục khác nhau, bao gồm:
-
Quần áo thể thao: Elastane là thành phần không thể thiếu trong quần áo thể thao, mang lại sự thoải mái và khả năng di chuyển linh hoạt.
-
Đồ bơi: Elastane giúp đồ bơi vừa vặn với cơ thể và có khả năng chống thấm nước hiệu quả.
-
Nội y: Elastane được sử dụng trong sản xuất nội y để tạo ra những sản phẩm vừa vặn, thoải mái và nâng đỡ tốt.
-
Quần jeans: Elastane được thêm vào quần jean để tăng độ co giãn, giúp quần jean ôm sát cơ thể và hạn chế dão form sau khi giặt.
-
Vải dệt kim: Elastane được sử dụng trong sản xuất vải dệt kim để tạo ra những loại vải có độ co giãn cao, phù hợp cho sản xuất áo thun, váy đầm và các loại trang phục khác.
Quy trình sản xuất elastane:
Sản xuất elastane là một quá trình phức tạp đòi hỏi sự kiểm soát chặt chẽ về nhiệt độ, áp suất và thời gian. Dưới đây là những bước chính trong quy trình sản xuất elastane:
-
Chuẩn bị nguyên liệu: Elastane được sản xuất từ polyurethane, một loại polyme có thể được tạo ra từ nhiều loại chất nền khác nhau.
-
Polymerization: Quá trình này liên kết các phân tử polyurethane lại với nhau để tạo thành chuỗi polyme dài. 3. Spinning: Chuỗi polyme được kéo dãn và ép qua những lỗ nhỏ để tạo thành sợi elastane.
-
Heat Setting: Sợi elastane được xử lý bằng nhiệt để cố định cấu trúc và tăng cường độ bền của sợi.
-
Finishing: Sợi elastane được xử lý thêm để loại bỏ tạp chất và tăng cường tính chất của sợi, chẳng hạn như chống tĩnh điện, chống nhăn.
Elastane đã và đang thay đổi ngành công nghiệp dệt may, mang lại những lợi ích đáng kể cho cả người tiêu dùng và nhà sản xuất. Với khả năng co giãn vượt trội, độ bền cao và khả năng pha trộn dễ dàng với các loại sợi khác, elastane hứa hẹn sẽ tiếp tục là một vật liệu quan trọng trong tương lai của ngành dệt may.
Table 1: Tính chất cơ lý của Elastane so với Cotton
Tính chất | Elastane | Cotton |
---|---|---|
Độ co giãn (%) | 600+ | 2-5 |
Độ bền kéo (cN/tex) | 30-50 | 10-20 |
| Khả năng phục hồi hình dạng | Cao | Trung bình |
| Độ hút ẩm (%) | Thấp | Cao |
| Độ thoáng khí | Thấp | Cao
Như bạn có thể thấy, elastane sở hữu những đặc tính vượt trội so với cotton, tuy nhiên nó cũng có những hạn chế nhất định. Do khả năng hút ẩm thấp nên elastane thường được kết hợp với các loại sợi tự nhiên khác như cotton để tạo ra những sản phẩm có độ thoải mái cao hơn.
Sự kết hợp giữa elastane và các loại sợi khác đã mang lại cho ngành công nghiệp dệt may những bước tiến lớn, mở ra vô số khả năng sáng tạo trong thiết kế và sản xuất trang phục. Elastane không chỉ đơn thuần là một loại vật liệu mà còn là một động lực thúc đẩy sự đổi mới và phát triển của ngành này.